Het afgelopen jaar gaf een wisselend beeld te zien van activiteiten in en om de Stichting Nationale Koolstofmarkt (SNK). Er werden weer nieuwe projectplannen gevalideerd (5), maar het aantal validaties was lager dan was gehoopt en verwacht. Er werden nieuwe methodedocumenten vastgesteld, maar het aantal projectplannen bleef achter bij de verwachting. Er werd een hoge prijs betaald voor certificaten o.b.v. land- en natuurprojecten (rond € 100/tCO2-eq), maar in andere sectoren bleken certificaten veel minder bekend en populair. Helaas is het in 2023 niet gelukt om op te schalen en door te pakken.
Zoomen we uit dan zien we dat de wereld nog ver verwijderd is van een pad dat de opwarming van de aarde kan beperken tot minder dan 2 graden ten opzichte van het pre-industriële niveau. Ook de meest recente IPCC-projecties wijzen uit dat alle wereldwijde vastgelegde en voorgenomen beleidsinspanningen onvoldoende zijn om de klimaatdoelstellingen te halen. Het is dan onomstreden dat naast een intensivering van het overheidsbeleid ook voor de private sector een belangrijke rol in de strijd tegen de klimaatverandering is weggelegd. De verdere ontwikkeling van vrijwillige koolstofmarkt is hierbij een belangrijk instrument.
Deze observaties vormen een belangrijk startpunt voor de SNK-strategie voor de komende jaren. De externe omstandigheden – marktgroei, beleidsaandacht – zijn gunstig voor een grotere rol voor de SNK. Gezien haar positie op de vrijwillige Nederlandse koolstofmarkt ligt het ook voor de hand dat de SNK de kansen die er zijn om deze markt robuuster te maken oppakt door op een aantal onderdelen een voortrekkersrol te vervullen. Voor 2024 formuleert het bestuur daarom ambities die hierop zijn gebaseerd (zie hoofdstuk 3). Voor de SNK als organisatie betekenen de aangepaste missie en visie dat het borgingssysteem meegroeit met de ambities en de kwaliteit en betrouwbaarheid van de geregistreerde SNK-certificaten geborgd blijven. Een verdere professionalisering van de SNK als werkorganisatie is hiervoor een vereiste.
Voor het eerst in haar bestaan was SNK in 2023 zelf auteur van een methodedocument. Waar normaliter marktpartijen het initiatief nemen tot het schrijven en indienen van een methodedocument voor hun klimaatmaatregel, kreeg SNK begin 2023 het verzoek van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) om een generiek methodedocument te schrijven voor langdurige koolstofvastlegging in biobased bouwmaterialen o.b.v. vezelgewassen. Dit methodedocument is begin 2024 vastgesteld. Met deze methode wordt het mogelijk om voor teelt en verwerking van meerdere vezelgewassen koolstofcertificaten te krijgen. SNK waardeert de ondersteuning van stakeholders via een klankbordgroep.
In 2023 vond de eerste validatie plaats van een projectplan voor recycling van harde kunststoffen, waarmee een product wordt gemaakt ter vervanging van virgin plastic. In de sfeer van hergebruik van materialen was er ook de eerste validatie van een projectplan voor het terugwinnen van cellulose uit rioolslib. Ook was er de eerste validatie van een projectplan dat werd ingediend door een cooperatie van vee- en akkerboeren, de CarbonCoop. Met dit project werd het aantal projecten blijvend grasland opgeschroefd naar 6, nadat ook projecten door andere agrarische collectief, onder penvoerderschap van GreenDutch waren ingediend. Het zijn deze pioniers die in de vrijwillige koolstofmarkt het pad effenen voor andere projecten in de toekomst.
Voor wat betreft het verifiëren van emissiereducties benoemde het bestuur in 2023 DNV GL als verifiërende instelling. Het bestuur nam in 2023 afscheid van Chris Arthers die sinds 2019 als onafhankelijk deskundige voor SNK projectplannen heeft gevalideerd. Het bestuur heeft veel waardering voor het uitstekende werk van Chris Arthers en voor zijn bereidheid om lopende validatie nog af te ronden tot 1 januari 2024.
Het bestuur van SNK werd in 2023 uitgebreid met de benoeming van Egbert Liese die zijn brede ervaring met carbon credits voor de Nederlandse overheid en de EBRD inbrengt voor verdere ontwikkeling van SNK. Egbert functioneert als algemeen bestuurslid.
Tot slot is het bestuur dankbaar voor de inzet van de werkgroepleden, leden van de Commissie van Deskundigen en de vrijwilligers voor SNK. Op hen wordt zelden tevergeefs een beroep gedaan en hun kennis, energie en bevlogenheid zijn onmisbaar voor het werk van SNK.
Het bestuur van SNK